W Medycynie chińskiej szczególny nacisk kładzie się na życie w harmonii z porami roku. Każda z pór roku wywiera na nas z określony wpływ.
Lato w Chińskim kalendarzu, zaczyna się sezonem słonecznym LIXIA POCZĄTEK LATA (5 lub 6 maja każdego roku). Jest to pora roku Yang, związaną z przemianą Ognia, powiązaną z Sercem i Jelitem Cienkim oraz smakiem gorzkim. Charakteryzuje się ekspansją, wzrostem, lekkością, zewnętrzną aktywnością. W tym okresie aktywność Qi i Krwi jest największa. Lato jest przede wszystkim okresem bujnego wzrostu, obfitości, ekspansją ciepła i witalności. Aby żyć w zgodzie z harmonią lata powinniśmy wstawać wcześnie, spędzać dużo czasu na dworze, bawić się, podróżować, być radosnym i dostosować sposób odżywiania do potrzeb.
Lato to pora Serca. Stan i zdrowie serca wpływają na nasz stan psychiczny i zrównoważenie emocji. Nadmierna ekscytacja, przesadne zaangażowanie uszkadzają Serce. Potrafią sprawić, że stajemy się zaniepokojeni, rozproszeni i zmęczeni. Współcześnie istnieje szereg czynników osłabiających nasze serca i stan naszego umysłu: przewlekły stres, nadmierne spożycie alkoholu, używek, soli, rafinowanego cukru, tłustych potraw. Stąd też takie nasilenie chorób kardiologicznych w społeczeństwie.
Dieta letnia:
- Lato oferuje wielką różnorodność produktów, które powinniśmy wykorzystać w kuchni. Posiłki najlepiej spożywać na świeżym powietrzu, w kojącym cieniu.
- Ciepło lata oraz obfitość ruchu i aktywności na świeżym powietrzu dostarcza wystarczającą ilość Yang, dzięki temu możemy ograniczyć ilość produktów mięsnych i jaj w diecie. Duża ilość warzyw w połączeniu z wysokiej jakości olejami, sałatą, świeżymi ziołami, niewielką ilością zbóż i orzechów jest podstawą letniej diety.
- Latem potrzebujemy smaków, które usuną nadmiar gorąca, ale jednocześnie zatrzymają wewnętrzne ciepło. Potrzebujemy smaków i pokarmów które nas nawilżą. W krajach o Gorącym klimacie powszechnie używa się produktów ostrych i rozgrzewających. Ułatwiają one pocenie się, a przez to otwarcie porów i wyprowadzanie wewnętrznego Gorąca. Ten proces działa chłodząco na organizm. Idealnie sprawdzają się czerwone i zielone papryczki chilli, świeży imbir, czarny pieprz. Ważny jest umiar w stosowaniu smaku ostrego bo jego nadmiar w diecie może doprowadzić do utraty Yang, a przez to w konsekwencji do osłabienia organizmu.
- Smak gorzki w krajach zachodu spożywamy zazwyczaj w postaci kawy, czekolady, herbaty oraz piwa. Pobudza on trawienie i wydalanie, działa chłodząco. Sałata rzymska, szparagi, mniszek, karczochy, herbata bardzo dobrze wzbogacą letni jadłospis.
- Używaj w kuchni mnóstwo letnich owoców i warzyw o jaskrawych barwach.
- Powinniśmy spożywać więcej chłodnych, orzeźwiających pokarmów takich jak sałaty, botwinka, rabarbar (oczyszcza Jelito Grube, działa detoksykująco), kiełki, ogórki, herbatki z kwiatów i liści (kwiaty chryzantemy, liście mięty, melisy, rumianku). Popularne owoce, które najlepiej ochładzają w porze lata to: arbuzy, cytryny, limonki i wszystkie owoce jagodowe. Zalecane są również: melony, szpinak, boćwina, tofu, pomidory, kukurydza, cukinia, rzodkiew, seler naciowy, ryż basmati, pszenica/orkisz, ryby, mięso królika. Niewielkie ilości nabiału o tej potrze roku nie zaszkodzą.
- Gotowanie na parze i blanszowanie to najlepsze sposoby obróbki cieplnej, ponieważ nasycają produkty wodą. Gotowanie lub smażenie powinno być lekkie i szybkie.
- Gorąco lata w połączeniu ze zbyt dużą ilością zimnych pokarmów osłabia narządy trawienne. Zimno powoduje skurcze przez to przytrzymuje w środku pot i gorąco, a także zakłóca trawienie. Lodowato zimne napoje i lody zatrzymują proces trawienia.
- Gdy komuś mocno doskwiera gorąca pogoda, można sobie pomóc spożywając wywar z fasolki mung. Działa bardzo skutecznie.
Jeżeli będziemy zwracać uwagę na zmieniające się pory roku i dostosowywać się w sposób naturalny do tych zmian nie będziemy narażeni na konsekwencje wpływu czynników zewnętrznych, w przypadku lata jest to objaw Gorąca.
W lecie unikamy:
- Lodowatych potraw i napojów, potraw tłustych, ciężkostrawnych, przetworzonych, zwłaszcza tych które nadmiernie wysuszają (chipsy, krakersy), środków pobudzających, takich jak kawa, alkohol, pikantne potrawy, są one szczególnie szkodliwe dla Serca, które w tym czasie jest narażone na wpływ zewnętrznego Gorąca. Nadmiar takich produktów pogarsza stany zapalne (egzemy skórne, stany zapalne górnych dróg oddechowych, infekcje bakteryjne), powoduje rozdrażnienie, nerwowość (częstsze występowanie udarów i zawałów serca).
- Zbyt ciężkie potrawy w okresie lata (i nie tylko powodują ospałość), powinniśmy zmniejszyć w tym czasie ilość spożywanego mięsa, jaj, orzechów, nasion i zbóż na rzecz warzyw i owoców.
- Należy unikać produktów skrajnie gorących i skrajnie zimnych, równowaga jest zawsze najlepsza.
