W qigongu używamy różnych stwierdzeń. Pośród nich są dwa: „spokój umysłu i harmonia qi” oraz „równy, miarowy oddech i spokojny, opanowany umysł (duch)”.
Aby zrozumieć je trzeba spojrzeć na nie z perspektywy qigongu, TMC (Tradycyjnej Medycyny Chińskiej) oraz Yang Sheng (chińskiej profilaktyki zdrowia czy też jak tłumaczy to mój mistrz z tradycji Emei – system praktyk dla utrzymania zdrowia). Kiedy nasz umysł jest spokojny nasz oddech naturalnie staję się miękki, równomierny i subtelny. Stąd stwierdzenie „spokój umysłu i harmonia qi (oddychania)”.
Mówiąc odwrotnie, jeśli jesteśmy mentalnie w stanie wzburzenia jak na przykład jesteśmy zdenerwowani lub pojawia się w nas lęk, strach nasz oddech znacząco przyspiesza.
Z tego powodu w naszej praktyce qigong powinniśmy zachować spokój umysłu i skupić go. W ten sposób nasze qi jest naturalnie spokojne, a nasz oddech stanie się płynny i regularny.
Inne stwierdzenie „równy, miarowy oddech i spokojny, opanowany umysł (duch)” mówi o tym, że kiedy qi jest stabilne a nasz oddech jest równomierny, miękki, subtelny, głęboki i długi, nasze myśli staną się spokojne a nasz umysł stanie się skoncentrowany.
Te dwa powyższe stwierdzenia mówi o pewnej dychotomii. Pokazują bliski związek i korelację pomiędzy qi i shen (umysłem, duchem). Jeśli są one prawidłowe wzajemnie się wspierają.
Stwierdzenia te dotyczą teorii „Xing Qi Shen” gdzie qi i shen są wzajemnie względem siebie przyczynowe. „Spokój serca” odzwierciedla wpływ umysłu (shen) na qi to znaczy, że umysł może kontrolować qi. „Qi uspokaja umysł” odzwierciedla wpływ qi na umysł a to oznacza, że qi może wpływać na umysł.
Z punktu widzenia praktyki qigongu zarówno w tradycji Shaolin jak i Emei, które praktykuję łatwiej jest zacząć pracę z qi poprzez pracę z ciałem i stopniowo przechodzić do praktyki z umysłem (duchem). Stosunek ten jednak działa w obie strony, bo kiedy umysł jest spokojny i opanowany qi gromadzi się.
Spokój umysłu i koncentracja qi to nie tylko ważny cel i metoda praktyki w qigongu, ale także w yang sheng. Najwyższym stanem medycyny chińskiej jest zachowanie zdrowia a najwyższym stanem zachowania zdrowia jest odżywianie serca (umysłu). Z kolei odżywianie serca odbywa się poprzez medytację. Najlepszym sposobem medytacji jest osiągnięcie radości poprzez trening serca (umysłu). Oczywiście zakłada się już tu, że ciało jest stosunkowo zdrowe.
