Zima to bardzo ważny czas w roku, w którym zachodzą procesy regeneracji. Jest to czas sprzyjający refleksji, odpoczynkowi, kontemplacji. W tym okresie szczególnie powinniśmy chronić się przed zimnem, odpoczywać, odbudowywać i gromadzić energię fizyczną potrzebną do rozpoczęcia kolejnego cyklu życia wiosną. Głównym elementem, który należy wspierać w okresie zimowym są Nerki.
Zimą nie mamy takiej obfitości świeżych produktów jak w pozostałych porach roku, ale nie powinno stanowić to problemu. Natura oferuje nam wszystko, co jest nam potrzebne w tym czasie. Najbardziej polecane są warzywa korzeniowe, cebulowe, kapustne, a także inne produkty, takie jak: ziarna (proso, kasza gryczana, żyto, jęczmień), strączki (wszelkiego koloru, ale najwartościowsze są czarne – czarna fasola, czarna soczewica), suszone owoce, orzechy, grzyby, mięso i ryby (zwłaszcza dziczyzna, baranina, karp).
Zima to okres, w którym ciało jest najbardziej narażone na wpływy zimna (jest to jeden z czynników zewnętrznych chorób). Podczas zimowych miesięcy najbardziej istotna jest dieta rozgrzewająca, wzmacniająca z dodatkiem ostrych przypraw, które wzmacniają Qi i chronią przed zastojem spowodowanym Zimnem.
Pożywienie szczególnie zalecane zimą: warzywa korzeniowe (marchew, seler, pietruszka, pasternak), cebulowe (szczególnie por), kapustne (kapusta włoska, biała, brukselka, pekińska), dynie, fenkuł, jagnięcina, sarnina, dziczyzna, wołowina, drób, gulasze warzywno-mięsne. Czerwone wino jako dodatek do gotowania. Wysokoprocentowe alkohole też mogą pomóc, o czym wie każdy zmarznięty narciarz. Ostre przyprawy: nasiona anyżku, goździków, cynamon, curry, gałka muszkatołowa, imbir (zwłaszcza suszony). Herbaty z przyprawami rozgrzewającymi. Grzyby, kasztany, sezam czarny, owoce suszone.
Zimowa dieta powinna być dietą zrównoważoną, jak w każdej innej porze roku, trzeba unikać nadmiarów! Powinna zawierać wszystkie smaki oraz grupy produktów spożywczych czyli powinna być urozmaicona.
Uwaga! Zbyt dużo ciepłego i ostrego pożywienia, zwłaszcza jak cierpimy na nadmiar Gorąca w ciele może wysuszyć płyny ciała, osłabić Yin i nasilić dolegliwości związane z nadmiarem Yang (wysokie ciśnienie, zawroty głowy, egzemy i wysypki skórne, które często nasilają się w tym czasie). Aby temu zapobiec włącz do diety smak gorzki oraz słony dla zrównoważenia ogrzewającej natury pokarmów rozgrzewających. Te dwa smaki wspierają fizjologiczny ruch Qi o tej porze roku czyli ruch do dołu i do wewnątrz. Ale te smaki nie mogą być stosowane w nadmiarze w diecie zimowej ponieważ są wychładzające.
Produkty o smaku słonym, korzystnie działające w czasie zimy to m.in.: wodorosty, owoce morza, proso, miso, jęczmień, kaczka. Gorzkie produkty również wspierają Nerki, do nich zaliczamy endywię, cykorię, czarną herbatę z przyprawami, prażony korzeń cykorii (stosowany często jako zamienni kawy), orzechy włoskie i nasiona sezamu (lepiej jak są prażone), żyto.
Metody gotowania powinny wspierać wytwarzanie ciepła w organizmie. Posiłki powinny być gotowane dłużej, w niższej temperaturze, w mniejszej ilości wody. Długie gotowanie, pieczenie, przyrządzanie wywarów, pożywnych zup, bulionów na kościach to najlepszy sposób wspierania wewnętrznego ciepła.
Czego unikać zimą:
- Zbyt wielu potraw grillowanych – nie wzmacniają i ogrzewają, tylko przyczyniają się do wewnętrznego gorąca, czyli stanu patologicznego,
- produktów surowych i zimnych, które uszkadzają Yang (owoce cytrusowe i egzotyczne, smoothi, sałatki, jogurty, lody, dieta kanapkowa, produkty mrożone, zielona herbata, herbatki owocowe). Nie bójmy się, ze zabraknie nam witamin:)
- nadmiaru pokarmów ostrych w smaku – mogą przyczynić się do nadmiernej Suchości.
*Typowym objawem jest odwodnienie skóry, swędzenie, podrażnienie, suchość włosów doskwierająca w okresie zimy. Kosmetolodzy tłumaczą to konsekwencją przebywania w ogrzewanych pomieszczeniach. Na pewno coś w tym jest, ale niewłaściwie stosowana zimowa dieta też ma znaczenie.
Wskazana aktywność fizyczna: zalecane są ćwiczenia powolne, zrównoważone. Tai Chi, QiGong, Joga (ale nie jej dynamiczne formy) sprzyjają odnowie organizmu. Medytacja w tym okresie jest szczególnie wskazana. Nie polecam intensywnych treningów, ani biegania maratonów w zimie.
