24 SEZONY SŁONECZNE, III – JING ZHE BUDZENIE SIĘ OWADÓW

Sezon ten rozpoczyna się 5 lub 6 marca każdego roku. Nazwa oznacza tak naprawdę nie tylko obudzenie się owadów, ale wszystkich zwierząt, które były zahibernowane przez zimę. Sezon ten składa się z 3 części: w pierwszej wraz ze wzrostem temperatury rozkwitają kwiaty brzoskwini w górach, w drugiej rozwijają się pąki na drzewach a wilgi zaczynają śpiewać, a w trzeciej orzeł przemienia się w turkawkę. Legenda mówi, że ten z kolei mały ptaszek może zmienić się w kukułkę właśnie w tym sezonie zwanym Budzenie się Owadów. Nie znalazłem rozwinięcia tej historii, ale najwyraźniej jest to powiązane z pojawianiem się tych gatunków ptaków w obecnym sezonie. Wiosenne burze są najbardziej reprezentatywnym zjawiskiem tego sezonu. Chińczycy obserwując naturę sformułowali stwierdzenie o tym sezonie i w/w zjawisku „Burze nadchodzą przed sezonem Budzenia się Owadów i po nim, przez 49 dni niebo będą pokrywały chmury”.

Pojawianie się pierwszych wiosennych burz ma miejsce w Chinach w różnym czasie w różnych regionach. Pierwsze burze w tym sezonie raczej pojawiają się głównie na południu a na północy dopiero za dwa następne sezony (prawdopodobnie u nas w Polsce będzie podobnie). Okres ten od tysiącleci ważny jest w Chinach dla rolników ze względu, iż oznacza on początek wiosennej orki na polach. W tym czasie w północnych Chinach ozima pszenica staje się bardziej zielona na polach co sugeruje, że wkrótce zacznie się jej coraz szybszy wzrost. Orka w tym czasie ma za zadanie też usunąć nadmiar wody z gleby znajdującej się na polach.

Zwyczaje

W chińskiej kulturze występuje mityczny biały tygrys, który przynosi często pecha i sprzeczki (bóg kłótni). Chińczycy uważają, że pioruny i grzmoty z nimi związane podczas pierwszych burz budzą owego białego tygrysa, a wraz z nim też możliwość pojawienia się pecha i sprzeczek między ludźmi.  W związku z tym modlą się do białego tygrysa składając mu dary w formie świeżej wieprzowiny, aby wymazać niejako miesiąc białego tygrysa (ten sezon jest częścią tego miesiąca) i uniknąć kłótni. Z kolei, aby zabezpieczyć się przed zranieniem ze strony ludzi składają w ofierze białemu tygrysowi kacze jaja.

Zwróćmy uwagę, że z punktu widzenia chińskiej medycyny wiosna jest powiązana z Wątrobą a ona z kolei pod kątem emocjonalnym w wersji patologicznej może nasilać irytację, rozdrażnienie, złość aż po agresję.

Innym zwyczajem było łapanie łotra, który polegał na wypędzaniu złych duchów, które wraz z piorunami budzą się w tym sezonie. Rytuał ten przetrwał w Hong Kongu i prowincji Guangdong. W ramach tego rytuału ludzie odkażali swoje mieszkanie umieszczając we wszystkich kątach kadzidełka i moksę, które odstraszały insekty, węże, komary i stęchły zapach. Rytuał ten coraz bardziej się rozwijał aż przybrał formę praktyki łapania łotra, której tu jednak już nie będę opisywał.

Drugiego dnia drugiego miesiąca chińskiego kalendarza słonecznego rozpoczyna się Wiosenny Festiwal Smoków. Chińczycy wierzą, że tego dnia smoki docierają do głowy. Aby to odpowiednio uczcić mieszkańcy północnych części Chin strzygą wtedy włosy w specyficzny sposób, który jak uważają przypomina głowę smoka. Smok w chińskiej kulturze jest odpowiedzialny za chmury i deszcz. Stare powiedzenie chińskie mówi, że dzięki modlitwom do smoków tego dnia „wszystkie spichlerze wypełnią się plonami i pszenicą”. Dania tego dnia są normalne tylko nadaje się im nazwy związane ze smokiem i tak np. pierogi są nazywane uszami smoka, ryż jako synowie smoka a zupa wonton jako oczy smoka.

Profilaktyka Zdrowia

Osłabiona po zimie qi w organizmie zaczyna powoli się aktywizować dzięki wznoszącemu się yang Wątroby. Ważne w tym okresie są ćwiczenia oddechowe, aby energia z powietrza połączyła się z energią prenatalną i energią z pożywienia w klatce piersiowej. Na zewnątrz „walczą” ze sobą zimne powietrze od ziemi z coraz cieplejszym powietrzem ogrzewanym przez słońce, przez co może dochodzić coraz częściej do burz. Chińczycy uważają, że świadczy to o nierównowadze pomiędzy yin i yang w przyrodzie. Również w nas, tak jak w naturze na zewnątrz, dochodzi do burz na podobnej zasadzie. Może dochodzić do analogicznej sytuacji w nas, co objawia się częstszym występowaniem kaszlu i kichnięć jako efektu infekcji układu oddechowego oraz różnic pomiędzy wilgotnym i suchym powietrzem.

 

W tym okresie nasilają się też choroby związane z Wątrobą, dlatego należy uważać, aby nasz umysł z emocjami był jak wiosenne słońce, którego ciepło nie jest za mocne i przywraca poczucie witalności.

 

Ze względu na panującą w tym czasie coraz cieplejszą pogodę i jednocześnie częstsze opady deszczu mogą nam towarzyszyć objawy suchości w ustach i na języku, przy równoczesnym kaszlu z plwociną. Wybuchają epidemie przeziębień, grypy i ospy wietrznej. W związku z tym powinniśmy wzmocnić się fizycznie poprzez ćwiczenia, wzmocnić odporność i zapobiegać chorobom. W życiu codziennym powinniśmy dbać o odpowiednią wilgotność w pomieszczeniach i wietrzyć je poprzez otwieranie co jakiś czas okien.

 

Jeśli chodzi o sen,  powinno się chodzić wcześnie spać, ale również wcześniej wstawać. Jednocześnie w dzień powinniśmy zaaktywizować się poprzez spacery, jogging, gry w piłkę (aktywność fizyczną dostosowana do wieku i możliwości danej osoby). Te fizyczne aktywności poprawią krążenie krwi i wpłyną korzystnie na zdrowie fizyczne i psychiczne.

 

Dieta w tym sezonie powinna być lekka i delikatna oraz obejmować takie produkty jak kleisty ryż, sezam, miód, nabiał i warzywa bez zbyt mocnego doprawiania dań. Jedz więcej świeżych warzyw i pokarmów bogatych w białko takich, jak wiosenne pędy bambusa (u nas raczej niedostępne), ale możemy za to stosować kiełki fasoli mung, rzodkiewki, rzeżuchy i brokułu, które mają podobne właściwości, czyli aktywują qi i yang Wątroby. Oprócz tego zalecany jest szpinak, seler, kurczak, jajka, mleko itd., aby odżywić też yin i krew Wątroby. Unikajmy pokarmów tłustych i przygotowanych na głębokim oleju oraz rzadziej używajmy pikantnych przypraw jak chili, czosnek, cebula i pieprz, aby nie spowodować nadczynności yang Wątroby.