Jednym z charakterystycznych pojęć odróżniających medycynę chińską od zachodniej jest pojęcie witalności i związanej z nią energii Qi (wym. czi). Także w chińskiej profilaktyce zdrowia (Yang Sheng) mówi się, że aby utrzymać zdrowie należy zachowywać w dobrym stanie fizyczność i witalność (ale witalność jest priorytetem).
W naszej kulturze, w tym i medycynie zachodniej nie rozumie się pojęcia witalności. Wynika to z wielu czynników, ale moim zdaniem kluczowym jest to, że nie mamy szans tego zrozumieć dopóki będziemy badać i rozważać ten termin jako coś zewnętrznego. Jest to generalnie duży problem naszej kultury i nauki. Te części naszego jestestwa, które nie są fizycznej, a bardziej subtelnej natury ciągle staramy się badać tym samym aparatem pojęciowym i technicznym jak te, które są fizyczne. Witalność, którą chcemy poznać musimy przede wszystkim poczuć. Zgłębiając umysł badamy mózg, nie docierając w ten sposób do uczuć, emocji i myśli. W ten sposób uniemożliwiamy sobie poznanie bardzo ważnej części siebie.
Zanim zaczniemy w kolejnych częściach omawiać poszczególne rodzaje energii Qi, najpierw chciałem przekazać kilka uwag o witalności i energii Qi oraz o nieprozumieniach powstałych w tym temacie w nauce i kulturze zachodniej.
Medycyna chińska stwierdza, że energia Qi oraz Krew potrzebują ruchu, ale witalność wymaga spokoju (co za paradoks z naszej zachodniej perspektywy). Tak więc zachowując w odpowiednich proporcjach ruch i spokój możemy pozostać zdrowi. Ten pogląd jest rozszerzony także na ciało i umysł.
Chińscy lekarze i specjaliści od profilaktyki zdrowia zauważyli, że ciało generalnie potrzebuje ruchu dla zdrowia a umysł potrzebuje spokoju. W naturze ciała jest to, że może leżeć (być bez ruchu), dlatego potrzebuje dla równowagi ruchu. Natomiast naturą umysłu jest nieustanny ruch w nim tzn. ciągle powstają w nim myśli i emocje, stąd dla równowagi potrzebuje spokoju.Jako terapeuta medycyny chińskiej i praktyk Qigong, widzę brak zrozumienia związany z tym tematem. Z jednej strony wiele osób odrzuca pojęcie energii Qi (bo pachnie to New Age), a z drugiej strony te same osoby popijają w dużych ilościach energetyki i kawę szukając dodatkowych dawek energii do ich codziennej aktywności. Tu widzę podstawowy problem, mylimy pojęcia dodawania energii witalnej i jej aktywizowania.
Napoje typu energetyki czy kawa nie dodają nam energii do działania, ale ją aktywizują czyli pobudzają metabolizm. Pobudzając metabolizm zużywamy szybciej i więcej energii, którą mamy. Krótko mówiąc błędne koło.W następnych częściach artykułu omówię pojęcia rodzajów energii Qi oraz jak te poszczególne rodzaje Qi można wzmocnić, a co powoduje, że szybciej się zużywają.